Połowa Polaków odczuwa silny stres w pracy każdego dnia. Najbardziej zestresowane są kobiety, Zetki i osoby pracujące zdalnie. Do tego dochodzi brak wsparcia ze strony firm w zachowaniu równowagi między życiem prywatnym a zawodowym, na co skarży się co piąty pracownik. Co siódmy w ogóle nie identyfikuje się z wartościami firmy, w której pracuje. Chociaż ogólny obraz nie wygląda dramatycznie, 7 na 10 Polaków pozytywnie ocenia swój dobrostan, to szczegółowe dane ujawniają rosnące ryzyko wypalenia zawodowego wśród wielu grup pracowników.
Połowa zatrudnionych w Polsce doświadcza wysokiego poziomu stresu, a 4 na 10 nie czuje satysfakcji z obecnego miejsca pracy, tyle samo myśli o zmianie pracodawcy w ciągu najbliższych sześciu miesięcy. Co trzeci pracownik wierzy, że w tym czasie znajdzie nową pracę spełniającą jego oczekiwania. To tylko część wniosków z opublikowanego dziś raportu ManpowerGroup „Barometr Talentów 2025”, który analizuje kondycję pracowników w Polsce w oparciu o trzy kluczowe wskaźniki: wellbeing, satysfakcję z pracy oraz poczucie stabilizacji i pewności zawodowej.
Przyszłość rynku pracy rysuje się w dynamicznych barwach – błyskawiczna cyfryzacja miejsc pracy, presja na nowe umiejętności i konieczność strategicznego planowania kariery to tylko niektóre z trendów, które zdominują 2025 rok. Wnioski te płyną z opublikowanego dziś „Raportu Trendów 2025. Wynagrodzenia i rynek pracy – przyspieszenie adaptacji”, przygotowanego przez Manpower. Publikacja identyfikuje 16 kluczowych zmian, które ukształtują świat pracy z perspektywy zarówno pracowników, jak i kandydatów. Partnerem raportu jest portal pracy rocketjobs.pl.
Do 2030 roku przedstawiciele generacji Z będą stanowić 1/3 globalnego rynku pracy, jednak 40% liderów biznesowych uważa, że nie są oni odpowiednio przygotowani do pracy. Młodzi ludzie mają trudności w śmiałym wkroczeniu w życie zawodowe ze względu na pandemię czy konflikty globalne.
Praktycznie całe życie mamy problemy z kontaktami z osobami starszymi od nas. Dzieci kompletnie nie rozumieją rodziców. Rodziców nagminnie irytują dziadkowie. Menedżer nie pojmuje decyzji starszego prezesa, a młody sprzedawca nie potrafi pokazać korzyści produktu klientowi starszemu od siebie o dwadzieścia lat.
Ta pokoleniowa bariera komunikacyjna wynika z wieku (a dokładnie - z fizycznych zmian) oraz z zebranego doświadczenia życiowego (starsze osoby mogły doświadczyć szerszej gamy problemów życiowych i mogły przetestować znacznie więcej sposobów ich rozwiązania niż osoby młode). Bariera ta jest naturalna - można ją jednak pokonać. A w sumie nawet trzeba - ponieważ to właśnie starsze wiekiem osoby decydują o karierach młodszych od siebie menedżerów, sprzedawców, specjalistów, lekarzy, prawników itd.
Podstawową rzeczą w zbudowaniu dobrego kontaktu z osobą starszą wiekiem jest zrozumienie dwoistości okresu życia, w którym ta osoba obecnie się znajduje. Starość (zgodnie z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia rozpoczyna się w wieku 60 lat, bez względu na płeć) ma swoje plusy i ma swoje minusy. Plusy trzeba podkreślać. Minusów natomiast nie należy unikać (jest to strasznie denerwujące), tylko taktownie do nich nawiązywać i pokazywać sposoby ich naprawy lub obejścia.
Do plusów starości i starzenia się zalicza się przede wszystkim świadomość emerytury - a więc odrzucenie zmęczenia pracą , konieczności łączenia obowią zków domowych, rodzinnych i zawodowych. Przejście na emeryturę otwiera nowe możliwości rozwojowe i dla wielu osób wią że się z kolejnymi wyzwaniami życiowymi. Osoby starsze mogą dysponować swoim czasem zgodnie z własną wolą , potrzebami, kondycją psychofizyczną i możliwościami finansowymi. Mogą przeznaczyć więcej czasu na kontakty z rodziną lub przyjaciółmi, mogą poszerzać swoje zainteresowania poprzez uczestniczenie w różnych formach kształcenia, m.in. w Uniwersytecie Trzeciego Wieku.
Wkraczanie w okres starości często jest poprzedzone reorganizacją ustalonych wcześniej celów życiowych. Pojawia się większa zdolność porzucania celów, które wydają się mało istotne. Normalną postawą jest mniejsza koncentracja na zdobywaniu rzeczy materialnych, awansów społecznych czy zawodowych, a większa na przykład na sprawach związanych ze zdrowiem. Większa uwaga jest skupiona na zaspakajaniu potrzeby uczestnictwa w grupie, przydatności i przynależności. Osoby starsze zwykle posiadają dobrze rozwinięte cechy charakteru takie jak umiar, rozwaga, świadomość własnych ograniczeń, świadomość niezdolności kontroli wielu wydarzeń życiowych. Osoby starsze w porównaniu z osobami młodszymi mają większą zdolność akceptacji bolesnych doświadczeń i poszukiwania w nich znaczenia dla własnego rozwoju.
Wraz z upływem lat wzrasta myślenie całościowe, szerokość spojrzenia na problemy innych ludzi - zdolność rozumienia ich potrzeb, przekonał i wartości, zdolność kontroli własnych zachowań i wczuwania się w przeżycia drugich. Osoby starsze nie mają potrzeby wyrażania swojej opinii na każdy temat, ale są zdolne do wyrażania swojego stanowiska bez względu na to, czy będzie ono zaakceptowane. Łatwiej przyjmują przeciwności losu pomimo doświadczanych trudności i są zdolne do pogody ducha. Rzadziej niż osoby młodsze zaprzeczają trudnościom i są mniej skłonne do oszukiwania samych siebie.
Z kolei za negatywne aspekty starości i starzenia się należy przede wszystkim uznać problemy z fizycznym obszarem życia: poruszaniem się, wykonywaniem drobnych codziennych obowią zków, pogorszeniem stanu zdrowia, obniżeniem chęci do działania i pozytywnego nastroju. W pewnym stopniu pogłębia te kłopoty postęp technologiczny - stopień skomplikowania urzą dzeń rośnie, jak również rośnie liczba urzą dzeń które trzeba obsługiwać (telewizor, pralka, telefon komórkowy, komputer, bankomat). Starszy człowiek przechodzi zatem z dotychczasowej pozycji osoby niezależnej, zaradnej, i pomocnej innym na pozycją osoby zależnej, potrzebującej wsparcia innych.
Za minus starzenia się można też uznać łatwość do popadania w przesadę w kwestii dbania o poczucie bezpieczeństwa i podtrzymanie aktywności i stymulacji. To dlatego osoby starsze mają problemy z uczeniem się nowych zachowań - szybko wracają do starych, wyuczonych przez wiele lat schematów działania, które dają poczucie bezpieczeństwa, oddalają niepokój i zapewniaja przewidywalne wyniki.
Starsi ludzie mają też kłopot z perspektywą czasową . Łatwo popadają w negatywną oceną swojego życia i związaną z tym negatywną samooceną. Bardzo często występuje odczucie utraty - tęsknota za dawną sprawnością , brak poczucia sensu życia, poczucie izolacji i osamotnienia. Na tym wszystkim kładzie się też cieniem świadomość przybliżania się kresu ludzkiego życia.
Każda starsza osoba ma oczywiście troszeczkę odmienne podejście do opisanych wyżej plusów i minusów starości. Zależy to od wielu czynników społecznych, rodzinnych, ekonomicznych, psychologii indywidualnej, dotychczasowych doświadczeń życiowych. Zawsze jednak występują opisane powyżej myśli, postawy i odczucia. Dlatego jeśli chcesz z taką osobą pracować, mieszkać lub choćby tylko spotykać się w przyjaznej atmosferze zrozumienia, wsparcia i sympatii, musisz wziąć je pod uwagę. Tylko wtedy okaże się skuteczny dobór argumentów podczas sprzedaży lub omawiania projektu, przebieg rozmowy i sugerowanie różnych zachowań.
Inspiracją tekstu jest książka 'Psychologia starzenia się i starości' Stanisławy Steuden (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011). Wykorzystanie za wiedzą
Wydawcy.
Autor: Mariusz Ludwiński
